เมื่อวันที่ 17 พ.ค. 2567 ย่านเมืองเก่าสงขลาจ.สงขลา สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) สานพลัง มูลนิธิประยูรเพื่อศิลปะ บริษัท อายดรอปเปอร์ ฟิลล์ จำกัด และภาคีเครือข่ายปลูกสุข จ.สงขลา นำร่องจัดเทศกาล “ปลูกสุขเฟส (Plook Sook Fest)”

น.ส.ณัฐยา บุญภักดี ผู้อำนวยการอาวุโส สำนักสนับสนุนสุขภาวะเด็ก เยาวชน และครอบครัว สสส. กล่าวว่า ข้อมูลจากรายงานสถานการณ์เด็กและครอบครัว โดยศูนย์ความรู้นโยบายเด็กและครอบครัว ประจำปี 2566 พบว่า เด็กเยาวชนไทยเติบโตในครอบครัวเปราะบางที่มีปัญหาทับซ้อนและยังไม่ฟื้นตัวจากวิกฤตเศรษฐกิจ มีเด็ก 1.8 ล้านคน หรือคิดเป็นร้อยละ 26.5 ไม่ได้อาศัยอยู่กับพ่อแม่ และร้อยละ 15.1 หรือราว 1.3 ล้านคน ไม่ได้อยู่ในระบบการศึกษา ขาดการฝึกทักษะด้านอาชีพ นำมาสู่การว่างงานและขาดรายได้ นอกจากนี้ปัญหาความเครียดและซึมเศร้าในเด็กยังเพิ่มขึ้นต่อเนื่อง สอดคล้องกับรายงานผลประเมินสุขภาพจิตออนไลน์ (Mental Health Check) ของกรมสุขภาพจิต เดือน มี.ค. 2565-เม.ย. 2566 มีเยาวชนทำแบบประเมินสุขภาพจิต 1.8 แสนคน จากจำนวนนี้มีกลุ่มเยาวชน 7285 คน เสี่ยงป่วยโรคซึมเศร้าและฆ่าตัวตายสูง

“เยาวชนไทยมีแนวโน้มของปัญหาด้านจิตใจและความเครียดพุ่งสูง ซึ่งเราพบข้อมูลเชิงลึกว่าสาเหตุมาจากความสัมพันธ์ที่เปราะบางในครอบครัว ความไม่เข้าใจซึ่งกันและกัน รวมถึงการขาดทักษะในการพูดคุยสื่อสารเชิงบวก ขาดทักษะในการจัดการความเครียด ทับซ้อนกับสภาวะความกดดันจากปัญหาเศรษฐกิจที่รุมเร้าครอบครัว สสส. จึงอยากที่จะเพิ่มตัวช่วย เพิ่มทางเลือกในการดูแลสุขภาพใจของเด็กและครอบครัว เพิ่มโอกาสในการสื่อสารด้วยความเข้าใจ เพื่อเป็นการป้องกันก่อนที่จะกลายเป็นปัญหาสุขภาพจิตที่ต้องได้รับการรักษา ซึ่งเทศกาลปลูกสุขเฟส (Plook Sook Fest) เป็นกิจกรรมต้นแบบที่นำร่องจัดขึ้นในเขตเมืองของจังหวัดต่างๆ เพราะมีหน่วยงานต่างๆ ที่พร้อมจะร่วมมือกัน เมื่อเกิดความร่วมมือที่เข้มแข็งมากขึ้นเราก็หวังว่าจังหวัดจะระดมความร่วมมือและทรัพยากรเพื่อกระจายโอกาสของเทศกาลปลูกสุขเฟสไปสู่พื้นที่ต่างๆ ทั่วจังหวัดต่อไป โดยในปีแรกนี้เราเริ่มต้นนำร่องที่ จ.สงขลาระหว่างวันที่ 17-19 พ.ค. 2567 มีภาคีภาครัฐและเอกชน ช่วยสนับสนุนการทำงาน มีหมุดหมายเดียวกันคือการให้ครอบครัวและเด็กมีโอกาสเข้าถึงกิจกรรมสร้างสรรค์ที่ช่วยฝึกทักษะ สร้างแรงบันดาลใจ เพิ่มความสัมพันธ์ในครอบครัว และสร้างภูมิคุ้มกันด้านสุขภาพจิต  นอกเหนือจากที่สงขลา ภายในปีนี้เราจะจับมือกับอีก 2 จังหวัด คือ จ.ขอนแก่น และ จ.เชียงราย เราหวังว่าความร่วมมือในการจัดเทศกาลปลูกสุขจะช่วยสร้างความตระหนักว่าสุขภาพใจของเด็กและครอบครัวเป็นเรื่องสำคัญและเราจำเป็นต้องร่วมมือกันสนับสนุนกิจกรรมต่างๆในแนวทางนี้ ให้เกิดความต่อเนื่องและกระจายโอกาสการเรียนรู้ให้เด็กและครอบครัวอย่างทั่วถึงต่อไป” น.ส.ณัฐยา กล่าว

นายเวลา อมตธรรมชาติ ผู้อำนวยการมูลนิธิประยูรเพื่อศิลปะ กล่าวว่า เยาวชนใน จ. สงขลา กำลังเผชิญกับปัญหาสุขภาวะครอบครัว เกิดความรู้สึกโดดเดี่ยว ไร้ที่พึ่งพาทางใจ มีสาเหตุมาจาก 3 ปัจจัยที่สำคัญ 1.พ่อแม่ขาดองค์ความรู้ในการเลี้ยงดู ส่วนใหญ่ขาดการเตรียมความพร้อมในการเลี้ยงดูเด็ก 2.ขาดการทำกิจกรรมร่วมกันในครอบครัว ทำให้เกิดช่องว่างระหว่างวัย 3.พ่อแม่ไม่มีเวลาดูแล เด็กต้องอยู่บ้านเพียงลำพัง หรืออยู่กับผู้สูงอายุและเพื่อน นำไปสู่ปัญหาพฤติกรรม เช่น การดื่มแอลกอฮอล์ ใช้สารเสพติด เกิดค่านิยมไม่เรียนหนังสือ ทำให้หลุดจากระบบการศึกษา มูลนิธิฯ จึงสนับสนุนการจัดกิจกรรมส่งเสริมให้เรื่องสุขภาวะครอบครัวและเยาวชนเป็นวาระที่ทุกคนต้องรับรู้ เกิดกิจกรรมให้เด็กได้พัฒนาทักษะที่จำเป็นต่อการใช้ชีวิต ทุกภาคส่วนให้ความสำคัญเปิดพื้นที่สร้างความสุข สร้างการมีส่วนร่วมของคนในสังคม และคนทุกช่วงวัยเข้าใจว่าสุขภาวะครอบครัวที่ดีเป็นอย่างไร

นายวรรจธนภูมิ ลายสุวรรณชัย กรรมการผู้จัดการบริษัท อายดรอปเปอร์ ฟิลล์ จำกัด กล่าวว่า ปลูกสุขเฟส (Plook Sook Fest) จัดขึ้นเพื่อเสริมความสัมพันธ์ในครอบครัว เปิดพื้นที่ให้ผู้ใหญ่และเด็กได้สื่อสารเชื่อมใจกันและกัน และนำเสนอนวัตกรรมเช็คสุขภาพจิตสำหรับทุกคนในพื้นที่ โดยภาคีเครือข่ายต่างๆ ที่ทำงานด้านสุขภาวะครอบครัว ได้ร่วมกันออกแบบกิจกรรมฮีลใจให้ออกมาภายใต้แนวคิด “3 พื้นที่ แห่งความปลอดภัย” ได้แก่ 1.พื้นที่ Connect ชาวต่างวัย เพลิดเพลินไปกับกิจกรรมและงานศิลปะร่วมสมัย 2.พื้นที่ Check up สุขภาพใจ ผ่านกิจกรรมเสียงบำบัด และบอกเล่าเรื่องราวหนักใจให้อาสาสมัครช่วยรับฟัง 3.พื้นที่ Showcase โชว์ของ โดยชาวสงขลามาออกร้าน นำเสนอของดีแต่ละบ้าน และสร้างเครือข่ายเชื่อมต่อระหว่างกัน มีกิจกรรมรวม 9 รายการ ให้ทุกคนได้เข้าถึงความสุขและใช้เวลาพิเศษด้วยกัน โดยคาดว่าจะมีครอบครัวและเยาวชนในพื้นที่และจังหวัดใกล้เคียงเข้าร่วมงานตลอดทั้ง 3 วัน 10000 คน สามารถติดตามรายละเอียดกิจกรรมได้ที่เฟซบุ๊กแฟนเพจ ปลูกสุข Festival