สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ (องค์การมหาชน) (สดร. หรือ NARIT) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัย และนวัตกรรม (อว.) เผยภาพ “ดาวเสาร์ใกล้โลกที่สุดในรอบปี” วันที่ 21 กันยายน 2568 บันทึกโดยกล้องโทรทรรศน์ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.4 เมตร ณ หอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา สงขลา เผยให้เห็นวงแหวนดาวเสาร์บางเฉียบ

นายศุภฤกษ์ คฤหานนท์ ผู้ช่วยผู้อำนวยการสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ กล่าวว่า คืนวันที่ 21 กันยายน 2568 ดาวเสาร์โคจรมาอยู่ในตำแหน่งตรงข้ามดวงอาทิตย์ (Saturn Opposition) คือ ดวงอาทิตย์ โลก และดาวเสาร์ เรียงตัวอยู่ในแนวเส้นตรง ส่งผลให้ดาวเสาร์อยู่ใกล้โลกที่สุดในรอบปี ห่างประมาณ 1279 ล้านกิโลเมตร (ปกติดาวเสาร์มีระยะห่างจากโลกเฉลี่ยประมาณ 1434 ล้านกิโลเมตร) ในช่วงเดือนนี้ ดาวเสาร์จะปรากฏสว่างเด่นทางทิศตะวันออกหลังดวงอาทิตย์ตกลับขอบฟ้า มองเห็นด้วยตาเปล่าได้อย่างชัดเจน สังเกตการณ์ได้ตลอดคืนจนถึงรุ่งเช้า 

สำหรับกิจกรรมสังเกตการณ์ปรากฏการณ์ดาวเสาร์ใกล้โลก ณ อุทยานดาราศาสตร์สิรินธร อ.แม่ริม จ.เชียงใหม่ และหอดูดาวเฉลิมพระเกียรติ 7 รอบ พระชนมพรรษา นครราชสีมา ขอนแก่น ฉะเชิงเทรา และสงขลา บรรยากาศเป็นไปด้วยความคึกคัก มีประชาชนสนใจร่วมชมดาวเสาร์ผ่านกล้องโทรทรรศน์เป็นจำนวนมาก ในคืนดังกล่าวนอกจากจะเห็นดาวเสาร์ที่มีวงแหวนบางเฉียบแล้ว ยังสังเกตเห็นดวงจันทร์ไททัน ดวงจันทร์บริวารที่มีขนาดใหญ่ที่สุดของดาวเสาร์อีกด้วย ด้านการถ่ายทอดสดปรากฏการณ์มีผู้ชมนับพันเช่นกัน

ในปีนี้ วงแหวนดาวเสาร์ปรากฏในลักษณะบางเฉียบ เนื่องจากเพิ่งผ่านช่วงที่ดาวเสาร์หันระนาบวงแหวนเข้าหาโลกเมื่อปลายเดือนมีนาคม 2568 ที่ผ่านมา ปรากฏการณ์นี้จะเกิดขึ้นประมาณทุก ๆ 15 ปี ตามการเปลี่ยนแปลงของมุมเอียงวงแหวนที่สัมพันธ์กับการโคจรรอบดวงอาทิตย์ของดาวเสาร์ ซึ่งนับจากปีนี้เป็นต้นไป ดาวเสาร์จะค่อย ๆ หันขั้วใต้เข้าหาโลก ทำให้ระนาบวงแหวนมีมุมเอียงออกจากโลกมากที่สุด และจะเห็นวงแหวนดาวเสาร์ผ่านกล้องโทรทรรศน์ได้ชัดเจนมากที่สุดอีกครั้งประมาณปี 2575 

หลังจากนี้ ดาวเสาร์จะยังคงปรากฏบนท้องฟ้าไปจนถึงประมาณเดือนกุมภาพันธ์ 2569 สำหรับปรากฏการณ์ดาวเสาร์ใกล้โลกที่สุดในรอบปีครั้งถัดไปตรงกับวันที่ 4 ตุลาคม 2569